Τμήμα Αεροδιαστημικης Επιστημης και Τεχνολογιας

Πρόγραμμα Σπουδών
2022-2023

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
Σχολή Θετικών Επιστημών ΤΜΗΜΑ ΑΕΡΟΔΙΑΣΤΗΜΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

νέο Ομιλία του Καθηγητή Ιωάννη Δαγκλή για τους πρωτοετείς και δευτεροετείς φοιτητές του Τμήματος ΑΕΤ
νέο Σημαντική εξέλιξη για το αντικείμενο της Αεροδιαστημικής Επιστήμης και Τεχνολογίας

Προς τις υποψήφιες φοιτήτριες και τους υποψήφιους φοιτητές

Εισαγωγή
To Τμήμα Αεροδιαστημικής Επιστήμης και Τεχνολογίας ανήκει στη Σχολή Θετικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ). Στόχος του Τμήματος (του οποίου η λειτουργία ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2019 στις εγκαταστάσεις του ΕΚΠΑ στα Ψαχνά Ευβοίας) είναι να υποστηρίξει την εκπαίδευση και την έρευνα στα σύγχρονα γνωστικά αντικείμενα της Αεροδιαστημικής Επιστήμης και Τεχνολογίας.

Το πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών αξιοποιεί τη διεπιστημονικότητα (συνδυασμός γνώσεων στην αεροδιαστημική, στη φυσική, στα μαθηματικά, στην πληροφορική και στις επικοινωνίες) και την εξωστρέφεια (συνεργασία με φορείς στην Ελλάδα και στο εξωτερικό) της Σχολής Θετικών Επιστημών. Παράλληλα στοχεύει στην ανάδειξη της δημιουργικότητας των φοιτητών μέσα από ερευνητικές εργασίες και καινοτομικές εφαρμογές σε αντικείμενα αιχμής της αεροδιαστημικής, σύμφωνα και με τα ενδιαφέροντα τους.

Σημειώνεται ότι ο τομέας της Αεροδιαστημικής Επιστήμης και Τεχνολογίας σημειώνει σημαντική δυναμική τόσο στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Ειδικότερα στην Ευρώπη, τα προγράμματα Galileo (για την πλοήγηση) και Copernicus (για την παρατήρηση της γης) σε συνδυασμό με τη νέα γενιά δορυφόρων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος και τη μακροπρόθεσμη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της αεροδιαστημικής, έχουν διαμορφώσει ένα πλαίσιο αναφοράς που προσφέρει μείζονες ευκαιρίες για έρευνα και καινοτομία.

Το Επιστημονικό αντικείμενο του τμήματος
Σκοπός του νέου Τμήματος είναι η ουσιαστική και στοχευμένη προσφορά ενός καινοτόμου Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών (ΠΠΣ) που να παρέχει τις απαραίτητες γνώσεις, ώστε οι απόφοιτοι του Τμήματος να είναι σε θέση να ανταποκριθούν με αξιώσεις στις νέες επιστημονικές προκλήσεις και τεχνολογικές απαιτήσεις της διαστημικής τεχνολογίας και των εφαρμογών της και να συμβάλλουν τα μέγιστα στην ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας καλύπτοντας τις αυξημένες ανάγκες για καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό, όπως αυτές καταγράφονται σε συνεργασία και με την Ένωση Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας & Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ).

To Τμήμα Αεροδιαστημικής Επιστήμης και Τεχνολογίας (ΑΕΤ) ανήκει στη Σχολή Θετικών Επιστημών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (EKΠΑ). Πρόκειται για ένα νέο Τμήμα που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του σχεδιασμού του ΕΚΠΑ για τη διεύρυνση των γνωστικών αντικειμένων που προσφέρονται για προπτυχιακές σπουδές με γνώμονα την τεχνογνωσία και την υψηλή τεχνολογική στάθμιση που έχει αποκτηθεί τα τελευταία 15 χρόνια από την συμμετοχή σε διαστημικά προγράμματα και διαστημικές αποστολές του European Space Agency, την αριστεία, την καινοτομία και τις σύγχρονες εκπαιδευτικές τάσεις.

Το Τμήμα ΑΕΤ ξεκίνησε την λειτουργία του κατά το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020 στο Συγκρότημα Ευρίπου, στα Ψαχνά Ευβοίας, με στόχο να καταστήσει την περιφερειακή Πανεπιστημιούπολη του ΕΚΠΑ νησίδα αριστείας στην Αεροδιαστημική στην νοτιανατολική Ευρώπη και πόλο έλξης για υποψήφιους φοιτητές και ερευνητές υψηλής στάθμης τόσο από το μητροπολιτικό κέντρο, όσο και από το εξωτερικό (brain gain).

Το νέο Τμήμα ΑΕΤ είναι μοναδικό στην Ελλάδα στον τομέα της Αεροδιαστημικής με διακριτό ρόλο, χαρακτήρα και με συγκεκριμένους στόχους άμεσα συνδεδεμένους με τις ανάγκες της βιομηχανίας, της άμυνας και της οικονομίας της χώρας μας, της δημιουργίας νέου εργατικού δυναμικού υψηλής κατάρτισης με νέες ψηφιακές δεξιότητες. Το νέο τμήμα έχει δημιουργηθεί εκ του μηδενός με νέο υψηλής στάθμης προσωπικό (Μέλη ΔΕΠ), έμπειρων και αλλά και νέων επιστημόνων που προέρχονται και από το εξωτερικό (brain gain).

To νέο τμήμα Αεροδιαστημικής υποστηρίζει την δημιουργία, ανάπτυξη, σχεδιασμό και χρήση τεχνολογιών, εφαρμογών, τομέων:

  • δορυφορικές επικοινωνίες και ζεύξεις, δορυφορική πλοήγηση, συστήματα ραντάρ, τηλεπισκόπηση και παρακολούθηση Γης, ψηφιακή επεξεργασία σήματος και εικόνας, αρχιτεκτονική αξιόπιστων ψηφιακών συστημάτων, ηλεκτρονική και αυτοματισμός, δορυφορικά συστήματα,
  • εφαρμογές, όπως η εξέλιξη των τηλεπικοινωνιών σε νέες τεχνολογίες 5G-6G, τηλεπικοινωνίες από δορυφόρους σε χαμηλή γήινη τροχιά η παρακολούθηση του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής, η γεωργία ακριβείας, η πρόληψη καταστάσεων έκτακτης ανάγκης (π.χ. πλημμύρες, δασικές πυρκαγιές), οι «έξυπνες» πόλεις, κ.α
  • Τεχνολογίες δορυφορικών συστημάτων, σχεδίαση και κατασκευή δορυφόρων διαστημικών αποστολών, διαστημικών οργάνων, μη επανδρωμένων οχημάτων (UAV, UGV) και ρομποτικών συστημάτων αιχμής

Ποιες είναι οι επαγγελματικές προοπτικές;
Σύμφωνα με στοιχεία από την Ένωση Ελληνικών Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας & Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ), οι εξαγωγές της Ελλάδας στον τομέα της Αεροδιαστημικής ξεπερνούν τα 150-200 εκατομμύρια Ευρώ ετησίως και υπάρχουν εκπεφρασμένες ανάγκες για εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό αεροδιαστημικής. Οι απόφοιτοι του Τμήματος έχουν σημαντικές επαγγελματικές προοπτικές στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα σε τομείς όπως δορυφορικές επικοινωνίες και ζεύξεις, δορυφορική πλοήγηση, συστήματα ραντάρ, τηλεπισκόπηση και παρακολούθηση Γης, ψηφιακή επεξεργασία σήματος και εικόνας, αρχιτεκτονική αξιόπιστων ψηφιακών συστημάτων, ηλεκτρονική και αυτοματισμός, δορυφορικά συστήματα, κ.α. καθώς και σε εφαρμογές, η εξέλιξη των τηλεπικοινωνιών σε νέες τεχνολογίες 5G-6G η παρακολούθηση του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής, η γεωργία ακριβείας, η πρόληψη καταστάσεων έκτακτης ανάγκης (π.χ. πλημμύρες, δασικές πυρκαγιές), οι «έξυπνες» πόλεις, κ.α. Έχουν επίσης ευκαιρίες απασχόλησης σε εταιρείες μελετών, σχεδιασμού ανάλυσης, υλοποίησης, επίβλεψης, λειτουργίας και αξιολόγησης συστημάτων λογισμικού/υλικού, εφαρμογών, υπηρεσιών και προϊόντων υψηλής τεχνολογίας, καθώς και σε εταιρείες παροχής τηλεπικοινωνιακών και δορυφορικών υπηρεσιών. Επιπλέον, έχουν τη δυνατότητα να ασχοληθούν με την διδασκαλία (πρόγραμμα ESA ESERO), την επιστημονική και τεχνολογική έρευνα στην Αεροδιαστημική και την ανάπτυξη καινοτόμων εταιρειών start-ups (πρόγραμμα ESA BIC, Egg Incubator). Έχουν ευκαιρίες απασχόλησης στους τομείς των δορυφορικών συστημάτων, σχεδίαση και κατασκευή δορυφόρων διαστημικών αποστολών, διαστημικών οργάνων, μη επανδρωμένων οχημάτων (UAV, UGV) και ρομποτικών συστημάτων αιχμής. Απασχόληση σε εθνικούς και διεθνείς οργανισμούς όπως: Ελληνικό Κέντρο Διαστήματος, European Space Agency, EUMETSAT, EU Space Programs Agency, European Defence Agency κα.

Αεροδιαστημική, το διεθνές, ευρωπαϊκό και εθνικό περιβάλλον και διασύνδεση με την Οικονομία/Κοινωνία

To διεθνές περιβάλλον
O τομέας της Αεροδιαστημικής Επιστήμης και Τεχνολογίας σημειώνει σημαντική δυναμική τόσο στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Παράλληλα ο τομέας Αεροδιαστημικής Επιστήμης και Τεχνολογίας γνωρίζει σημαντική εξέλιξη, λ.χ. στους τομείς του εφαρμοσμένου ηλεκτρομαγνητισμού, της αντοχής των υλικών, της μηχανικής μάθησης, της ψηφιακής επεξεργασίας σήματος και εικόνας, των αλγορίθμων επεξεργασίας και οπτικοποίησης (μεγάλων) δεδομένων, της σχεδίασης δορυφορικών συστημάτων και πολυφασματικών ανιχνευτών, των πηγών ισχύος, κ.α.

Σε ότι αφορά στα οικονομικά δεδομένα της παγκόσμιας διαστημικής αγοράς, το 2017 παρουσίασε άνοδο 44% με συνολικό κύκλο επενδύσεων 261 δις δολάρια και παράλληλη κατασκευή και εκτόξευση 144 δορυφόρων. Με βάση τα στοιχεία που παραθέτει ο φορέας Global Satellite Industry Association, ο κύκλος αυτός ανήλθε στα 350 δις δολάρια ΗΠΑ το 2018 και αναμένεται να ξεπεράσει το 1.1 τρις το 2040.

Παράλληλα, η βιομηχανία κατασκευής δορυφόρων καταγράφει αύξηση ρεκόρ κατά 77% το 2017 σε παγκόσμια κλίμακα, με τομείς που καλύπτουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον των επενδυτών στο διάστημα να είναι οι εμπορικές επικοινωνίες 35%, οι υπηρεσίες παρατήρησης Γης 19%, οι Κυβερνητικές υπηρεσίες 14% και η έρευνα και η ανάπτυξη 12%. Το υπόλοιπο εναπομείναν ποσοστό διαμοιράζεται σχεδόν ισόποσα στην πλοήγηση, στη ναυτιλία, στη μετεωρολογία, στη διαστημική παρατήρηση πλανητών και γενικότερα στην έρευνα.

Το Ευρωπαϊκό περιβάλλον
Στην Ευρωπαϊκή Ενωση, τα προγράμματα Galileo (για την πλοήγηση) και Copernicus (για την παρατήρηση της γης) σε συνδυασμό με τη νέα γενιά δορυφόρων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (European Space Agency) και τη μακροπρόθεσμη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης (E.E.) στον τομέα της αεροδιαστημικής, έχουν διαμορφώσει ένα πλαίσιο αναφοράς που προσφέρει μείζονες ευκαιρίες για έρευνα και καινοτομία σε τομείς, όπως η διαστημική οργανολογία, οι τηλεπικοινωνίες, η πλοήγηση, η δορυφορική τηλεπισκόπηση και η παρακολούθηση Γης, τα δορυφορικά συστήματα, κ.α. καθώς και σε εφαρμογές, όπως η ασφάλεια των μεταφορών, η παρακολούθηση του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής, η γεωργία ακριβείας, η πρόληψη και αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης (π.χ. πλημμύρες, δασικές πυρκαγιές, καύσωνες), οι «έξυπνες» πόλεις, η επιτήρηση των συνόρων, κ.α.

Σύμφωνα με το κείμενο Space Strategy for Europe (2016), βασικοί στόχοι της αεροδιαστημικής στρατηγικής για την Ε.Ε. είναι:

  • Η πλήρης αξιοποίηση του διαστήματος προς όφελος της κοινωνίας και της οικονομίας μας με έμφαση:
    • στην εκτεταμένη χρήση των διαστημικών (δορυφορικών) δεδομένων από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα,
    • σε πρόσθετες υπηρεσίες που θα συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων στο πλαίσιο κοινών ευρωπαϊκών προτεραιοτήτων, όπως είναι η ασφάλεια και η άμυνα καθώς και η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής,
    • στην προώθηση της χρήσης του Galileo στις κινητές συσκευές και στις υποδομές ζωτικής σημασίας,
    • στην ενίσχυση της συνδεσιμότητας, ιδιαίτερα δε στις απομακρυσμένες περιοχές, μέσω προηγμένων συστημάτων δορυφορικών τηλεπικοινωνιών,
    • στη διευκόλυνση των καινοτόμων επιχειρήσεων με σκοπό την ανάπτυξη υπηρεσιών και εφαρμογών.
  • Η προώθηση ενός ανταγωνιστικού και καινοτόμου ευρωπαϊκού διαστημικού τομέα, με έμφαση:
    • στην ενίσχυση της καινοτομίας,
    • στην ανάδειξη νέων επιχειρηματικών μοντέλων,
    • στην προώθηση περισσότερων ιδιωτικών επενδύσεων για νεοσύστατες επιχειρήσεις, ιδίως στο πλαίσιο του επενδυτικού σχεδίου για την Ευρώπη και του ταμείου επιχειρηματικών κεφαλαίων,
    • στην υποστήριξη ευρωπαϊκών βιομηχανικών διαστημικών κόμβων και συνεργατικών σχηματισμών στις ευρωπαϊκές περιφέρειες.
  • Η διατήρηση της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης και ενίσχυση του διεθνούς ρόλου της στο διάστημα με έμφαση
    • στην αυτόνομη πρόσβαση και χρήση του διαστήματος για την εφαρμογή των πολιτικών για τη βιομηχανία και τις επιχειρήσεις, καθώς και για την ασφάλεια, την άμυνα και τη στρατηγική αυτονομία της Ε.Ε.,
    • στην αυτονομία σε κυβερνητικές δορυφορικές επικοινωνίες (GovSatCom), ώστε να εξασφαλίζεται η παροχή αξιόπιστων, ασφαλών και οικονομικά αποδοτικών υπηρεσιών δορυφορικής επικοινωνίας για την Ε.Ε. και τις εθνικές δημόσιες αρχές,
    • στην προστασία των ζωτικής σημασίας διαστημικών υποδομών από τα διαστημικά απόβλητα, τα διαστημικά καιρικά φαινόμενα και τις επιθέσεις στον κυβερνοχώρο.

Ειδικότερα, η Ε.Ε. έχει δεσμεύσει το ποσόν των 16 δις ευρώ για το διάστημα 2021-2027 σύμφωνα με την παρακάτω κατανομή:

  • 9.7 δις ευρώ για τα συστήματα πλοήγησης της Ε.Ε., ουσιαστικά τα προγράμματα Galileo και EGNOS. Μέσω αυτής της χρηματοδοτικής γραμμής επιδιώκεται η συνέχιση των αναγκαίων επενδύσεων για την ολοκλήρωση και διατήρηση του σμήνους (constellation) των δορυφόρων, την ανάπτυξη ενισχυμένου και γεωγραφικά ακριβούς σήματος και την εμπορική αξιοποίηση των δορυφορικών υπηρεσιών πλοήγησης προς όφελος του «Internet of Things», των έξυπνων κινητών συσκευών, της διαχείρισης της κυκλοφορίας και της αυτοματοποιημένης υποστήριξης αυτόνομων συσκευών κυρίως στον τομέα των μεταφορών.
  • 5.8 δις ευρώ για το Πρόγραμμα Παρατήρησης της Γης της Ε.Ε., ουσιαστικά το πρόγραμμα Copernicus. Μέσω αυτής της χρηματοδοτικής γραμμής επιδιώκεται η ενίσχυση της περιβαλλοντικής παρακολούθησης (environmental monitoring) καθώς και της διαχείρισης επειγουσών καταστάσεων (λ.χ. ακραίων καιρικών φαινομένων) και η στήριξη της συνοριακής και θαλάσσιας ασφάλειας (border and maritime security). Επιπρόσθετα, νέες αποστολές Copernicus, όπως αυτή για την παρακολούθηση της συγκέντρωσης του CO2 στην ατμόσφαιρα, θα επιτρέψει στην Ε.Ε. να παραμείνει στην 1η γραμμή της προσπάθειας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με τις αναληφθείσες υποχρεώσεις από τη Συμφωνία του Παρισίου. Στο ίδιο πλαίσιο, το σύστημα υπηρεσιών Copernicus Data and Information Access Services (DIAS), θα υποστηρίξει αποτελεσματικότερα μικρομεσαίες και νεοφυείς επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν δεδομένα Copernicus για καινοτόμες εφαρμογές.
  • 0.5 δις ευρώ για την ανάπτυξη νέων συστημάτων ασφάλειας, λ.χ. του Governmental Satellite Communication (GOVSATCOM) το οποίο προβλέπεται να υποστηρίξει τα Κράτη Μέλη σε ότι αφορά την αξιόπιστη πρόσβαση σε ασφαλή συστήματα τηλεπικοινωνιών που είναι αναγκαία για την επιτήρηση των συνόρων και την υποστήριξη διπλωματικών αποστολών και ανθρωπιστικών δράσεων.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί η ισχυρή διάσταση που κατέχει ο τομέας της αεροδιαστημικής στο πρόγραμμα ΗΟRIZON 2020 της Ε.Ε. καθώς και το γεγονός ότι πλήθος θεματικών κατευθύνσεων (δορυφορικές τηλεπικοινωνίες, Παρατήρηση Γης, γεωχωρικά δεδομένα, δορυφορική πλοήγηση, κ.α.) συνδέονται άμεσα με τις προτεραιότητες Έξυπνης Εξειδίκευσης (RISE) του ΕΣΠΑ 2021-2027.

Τέλος, τον Μάρτιο του 2020 ανακοινώθηκε από την Ε.Ε. το νέο πρόγραμμα ‘Connectivity’ το οποίο αφορά την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου συστήματος τηλεπικοινωνιών και πρόσβασης στο διαδίκτυο με διαστημικά μέσα/δορυφόρους με προϋπολογισμό 6 δις ευρώ και θα περιλαμβάνει στην κατασκευή συστοιχίας εκατοντάδων δορυφόρων.

Tο εθνικό περιβάλλον
Στην Ελλάδα, ο χώρος της αεροδιαστημικής έχει παρουσιάσει τα τελευταία χρόνια αξιόλογη δυναμική με σημαντικό αριθμό φορέων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα να επιδεικνύουν ερευνητικές, βιομηχανικές και εμπορικές δραστηριότητες σχετικές με τις αεροδιαστημικές τεχνολογίες, εφαρμογές και υπηρεσίες. Ειδικότερα σημειώνονται οι εξής εξελίξεις:

  • Η Ελλάδα συμμετέχει στον Eυρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος και καταβάλλει σε ετήσια βάση συνδρομή ύψους 30 εκ ευρώ για τα υποχρεωτικά και προαιρετικά (όπως αυτό της Παρατήρησης της Γης) προγράμματα για μία τριετία. Σύμφωνα με τον Κανονισμό της ESA, τα ποσά αυτά επιστρέφονται στο Κράτος Μέλος («βιομηχανική επιστροφή») για την υποστήριξη έργων που σχεδιάζονται και υλοποιούνται από φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα. Παράλληλα, οι φορείς στην Ελλάδα έχουν δικαίωμα να συμμετέχουν στα ανταγωνιστικά προγράμματα του EΟΔ και να διεκδικούν επιπρόσθετες χρηματοδοτήσεις. Επισημαίνεται, ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Βιομηχανικής Επιστροφής του ESA, που παρουσιάστηκαν τον Μάρτιο του 2016, το 2015 επεστράφη στην Ελλάδα μέσω συμβολαίων, 31% πλέον του ποσού της εισφοράς.
  • H δημιουργία του Ελληνικού Κέντρου Διαστήματος», με στόχους την ενίσχυση της εθνικής οικονομίας, τη θωράκιση της άμυνας, την ασφάλεια των μεταφορών, την παρακολούθηση του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής, τον εντοπισμό θέσης και την πλοήγηση, την υποστήριξη των τηλεπικοινωνιών, τη στήριξη της πρωτογενούς παραγωγής (γεωργία ακριβείας), την πρόληψη και αντιμετώπιση καταστάσεων ανάγκης (π.χ. πλημμύρες, δασικές πυρκαγιές, καύσωνες) για την προστασία των πολιτών και την ανάπτυξη υπηρεσιών για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης, και την παροχή υπηρεσιών υπέρ του κοινωνικού συνόλου.
  • Η ένταξη στο Tαμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και του Προγράμματος για την ανάπτυξη μικροδορυφόρων2 ύψους 200 εκατομμυρίων ευρώ για την επόμενη δεκαετία, με εκκίνηση μέσα στο 2021. Το Πρόγραμμα, το οποίο είναι υψηλής και άμεσης προτεραιότητας για την Ελληνική Κυβέρνηση και την Ευρωπαϊκή Ενωση, αξιοποιεί τα νέα αυτά κονδύλια προκειμένου να επενδύσει σε ώριμα έργα στον τομέα του διαστήματος τα οποία δύναται να ενισχύσουν τη δυναμικότητα του εγχώριου οικοσυστήματος καινοτομίας (capacity building) και από την άλλη οδηγεί σε σημαντική αύξηση του οφέλους από τη χρήση των τεχνολογιών του διαστήματος για την επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης (user driven space). H υλοποίηση του προγράμματος για την ανάπτυξη μικροδορυφόρων έχει ήδη ξεκινήσει με την δημοσίευση πρόσκλησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης για την προκαταρκτική κατάθεση προτάσεων (RFI) και είναι πρόγραμμα Σημειώνεται ότι το εθνικό πρόγραμμα των Μικροδορυφόρων αποτελεί σημαντικό βήμα στην υλοποίηση της στρατηγικής της χώρας για την αξιοποίηση των αεροδιαστημικών τεχνολογιών και εφαρμογών και την ενσωμάτωσή τους στην εθνική οικονομία. Περιλαμβάνει την ανάπτυξη συστοιχίας μικροδορυφόρων που θα υποστηρίζουν την έρευνα και διάσωση, την επιτήρηση των συνόρων, την εθνική ασφάλεια και την πολιτική προστασία και θα εξυπηρετούν επίσης εφαρμογές τηλεπικοινωνιών και γεωεπισκόπησης για χρήση σε τομείς, όπως οι κυβερνητικές δορυφορικές υπηρεσίες, η χαρτογραφία, η ναυτιλία, η γεωργία ακριβείας, η τοπογραφία και η πολεοδομία, κ.α. Η κατασκευή του συστήματος των μικροδορυφόρων (διαστημικό και επίγειο τμήμα) αναμένεται να αυξήσει τις ικανότητες της ελληνικής βιομηχανίας υψηλής τεχνολογίας.
  • Η δημιουργία του οικοσυστήματος για το διάστημα και τις εφαρμογές του (Si-Cluster) στο πλαίσιο του συνεργατικού σχήματος Corallia (Ερευνητικό Κέντρο Αθηνά). Στο οικοσύστημα αυτό συμμετέχει σημαντικός αριθμός δημόσιων και ιδιωτικών φορέων, που δραστηριοποιούνται στον τομέα της Αεροδιαστημικής στην Ελλάδα (Σχήμα 2).

Τέλος αξίζει να σημειωθεί ότι:

  • σταδιακά όλο και περισσότεροι δημόσιοι φορείς στην Ελλάδα στρέφονται στην αξιοποίηση διαστημικών (ουσιαστικά δορυφορικών) υπηρεσιών στους τομείς της δορυφορικής τηλεπισκόπησης (Παρατήρηση Γης), της δορυφορικής πλοήγησης και των δορυφορικών τηλεπικοινωνιών και
  • στην Ελλάδα κάθε χρόνο επενδύονται περίπου 28 εκ. ευρώ στις διαστημικές τεχνολογίες, εφαρμογές και υπηρεσίες, με την Ενωση Βιομηχανιών Διαστημικής Τεχνολογίας (ΕΒΙΔΙΤΕ) να καταγράφει κύκλο εργασιών που αγγίζει τα 200 εκ. ευρώ το χρόνο συνολικά, μέσω των 42 μικρομεσαίων επιχειρήσεων που έχουν δημιουργηθεί (σημειώνεται ότι οι επιχειρήσεις αυτές και μόνο, απασχολούν περίπου 2000 ερευνητές).

Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, διαπιστώνεται σημαντική ανάγκη για εξειδικευμένο προσωπικό με σπουδές στην Αεροδιαστημική Επιστήμη και Τεχνολογία, όπως άλλωστε αποτυπώνεται στις τοποθετήσεις των φορέων Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Ελληνική Βιομηχανία Διαστημικών και Τεχνολογικών Εφαρμογών (ΕΒΙΔΙΤΕ), οικοσύστημα si-Cluster και ESA BIC – Greece.